De Commissie voor de Instandhouding van de Mariene Fauna en Flora van Antarctica (CCAMLR) werd in 1982 opgericht en onderscheidt zich door haar uitgebreide beheer van mariene ecosystemen in de Antarctische wateren. De Commissie baseert zich op een preventieve aanpak, waarbij de nadruk ligt op het beschermen en bewaren van de complexe interacties tussen soorten en hun omgeving.
Deze organisatie is ontstaan uit bezorgdheid over ongereguleerde visserij in de jaren ‘70, met name op Antarctische krill, een essentiële soort in het Antarctische ecosysteem. Sinds het begin heeft CCAMLR een model aangenomen dat rekening houdt met de gezondheid van de hele Antarctische voedselketen, in tegenstelling tot de traditionele conventies voor visserijbeheer.
Evolutie en impact
Een van de belangrijkste successen van CCAMLR is de strijd tegen illegale, ongemelde en ongereglementeerde visserij (illegal, unreported and unregulated fishing, IUU), een groot probleem in de Zuidelijke Oceaan. Door middel van controlesystemen zoals het sattelietvolgsystemen voor schepen (Vessel Monitoring System, VMS), in combinatie met waarnemersprogramma’s aan boord, heeft CCAMLR de IUU-visserij teruggedrongen en de schadelijke gevolgen voor visbestanden en mariene habitats tot een minimum beperkt.
CCAMLR heeft ook een beslissende stap voorwaarts gezet bij het creëren van beschermde mariene gebieden (Marine Protected Areas, MPA’s). Zo beslaat de in 2016 ingestelde MPA in de Rosszee 1,55 miljoen km² en beschermt het een enorm gebied met een grote biodiversiteit. Een netwerk van MPA’s zou niet alleen helpen om de biodiversiteit behouden, maar ook essentiële wetenschappelijke onderzoeksgebieden bieden voor het begrijpen van de evolutie van ecosystemen onder invloed van menselijke activiteiten en klimaatverandering.

Uitdagingen en vooruitzichten
CCAMLR staat onder andere voor de uitdaging om de bescherming uit te breiden naar andere kwetsbare gebieden, zoals de Weddellzee, het Antarctisch schiereiland en Oost-Antarctica, waar momenteel wordt gesproken over de oprichting van nieuwe MPA’s. Maar het is moeilijk om consensus te bereiken tussen de 267 lidstaten.
Klimaatverandering vormt een groeiende bedreiging en verandert de verspreiding van belangrijke soorten zoals krill. Studies tonen aan dat warmere wateren krill zuidwaarts kunnen drijven, met alle gevolgen van dien voor roofdieren zoals walvissen en pinguïns. Een van de grootste uitdagingen voor CCAMLR is dan ook om deze parameters op te nemen in haar beheer- en aanpassingsmodellen, door wetenschappelijk onderzoek te ondersteunen om de reacties van ecosystemen op een veranderend klimaat te monitoren.
Een langetermijnvisie
Als pionier op het gebied van ecosysteemgericht behoud blijft CCAMLR een cruciale rol spelen in het duurzame beheer van de visserij en de instandhouding van mariene habitats in Antarctica. De vooruitgang wordt ondersteund door sterk internationaal bestuur en wetenschappelijke partnerschappen, hoewel er ook grote uitdagingen zijn, met name bij de uitbreiding van MPA’s en de aanpassing aan de effecten van klimaatverandering.
Deze strategische en gezamenlijke ontwikkeling plaatst het behoud van Antarctische mariene ecosystemen in het middelpunt van de internationale prioriteiten en zorgt ervoor dat de regio bestand is tegen toekomstige druk.