BeBiodiversity logo

MENU
BeBiodiversity Vlees en biodiversiteit: een complex verband

Vlees en biodiversiteit: een complex verband

Een van de meest bekritiseerde voedingsmiddelen omwille van de milieu-impact ervan is vlees (rundvlees, gevogelte, varkensvlees, enz.). Maar hoe tast het de biodiversiteit aan?

Volgens het laatste rapport 2013 van de FAO (Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties) is de veeteelt verantwoordelijk voor 14,5% van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen. De hogere concentratie van deze gassen is een van de welbekende factoren van de klimaatverandering die zelf een van de grootste bedreigingen is voor de biodiversiteit.

Voor de productie van een kilo rundvlees in de industriële veeteelt is 13.500 liter water nodig; voor een kilo varkensvlees 4.600 liter en voor een kilo kip 4.100 liter. Het grootste deel van dat water is nodig om hun voeder te produceren: soja, maïs en andere graangewassen. De impact op de biodiversiteit vloeit dus voort uit de competitie voor water, maar ook uit de gehanteerde landbouwpraktijken.

Ook de vernietiging van de habitats voor en door de veeteelt moet in aanmerking worden genomen. De wijziging van de bestemming van de grond heeft vaak een grote impact op de oorspronkelijke fauna en flora.

Deze mondiale cijfers zijn evenwel geen weergave van de zeer diverse realiteit van de veeteelt. De intensieve runderteelt in de Verenigde Staten met boerderijen van vele duizenden koeien, de soms nog nomadische veeteelt in bepaalde gebieden in Afrika en de veeteelt in onze contreien kunnen niet op gelijke voet gesteld worden. Niet alleen de praktijken verschillen, maar ook de ecosystemen en dus de impact.

BeBiodiversity Vlees en biodiversiteit: een complex verband

Vlees in België

In België is de landbouw verantwoordelijk voor 10% van de broeikasgasemissies, waarvan 6% afkomstig is van de veeteelt. De landbouwpraktijken en het voedsel voor de veeteelt kunnen de voetafdruk van het Belgische vlees vergroten of verkleinen.

De extensieve runderteelt laat, volgens de praktijken van de veehouders, toe om aan de permanente weiden een rol van “koolstofputten” te geven: deze absorberen meer CO2 dan dat ze CO2 voortbrengen.

België importeert daarentegen jaarlijks honderdduizenden tonnen sojakoeken als dierenvoeding uit Brazilië, Argentinië, de Verenigde Staten en Canada.

Wat met de biodiversiteit?

De permanente weiden maken deel uit van het Belgische landschap en kunnen bijdragen tot het behoud van de fauna en flora. Sommige milieus met een rijke biodiversiteit, zoals kalkgraslanden, werden zelfs gevormd door de traditionele agropastorale praktijken. De impact op de biodiversiteit hangt af van de gehanteerde landbouwpraktijken, zoals de bemestingsmethode of het aantal dieren op de weide.

De ontbossing van het Amazonewoud voor de sojateelt zou in 10 jaar tijd drastisch gedaald zijn dankzij de aanklacht ervan door verschillende ngo’s. Het lijkt er evenwel op dat de vernietiging van de habitats zich naar een ander ecosysteem verplaatst: de Cerrado. Dit ecosysteem dat 5% van de mondiale biodiversiteit herbergt, waaronder 800 vogelsoorten, wordt vandaag bedreigd en vervangen door eindeloos verre sojavelden.

BeBiodiversity Vlees en biodiversiteit: een complex verband
Ontbossing (1988-2010) bron: ministerie van Leefmilieu van Brazilië (Ministério do Meio Ambiente, MMA)
BeBiodiversity Vlees en biodiversiteit: een complex verband
Soja field in Paraguay. By Patty P (Own work) [Public domain], via Wikimedia Commons

Wat moet er gebeuren?

In 2015 consumeerde de Belg gemiddeld 84,1 kg vlees per jaar (alle soorten). Dat komt overeen met ongeveer 1,6 kg per week. In een advies van 2013 beveelt de Hoge Gezondheidsraad echter aan om de consumptie te beperken tot maximum “500 g/week voor een persoon die rood vlees eet en weinig of zelfs geen met rood vlees bereide charcuterie”.

Een studie van de federale overheid toont aan dat een vermindering met de helft van de consumptie van vlees kan bijdragen tot een aanzienlijke vermindering van de broeikasgasemissies. Vanuit het standpunt van de volksgezondheid en de bescherming van het milieu moet de consumptie van vlees absoluut beperkt worden en moet het vlees goed gekozen worden: kijken waar het vandaan komt, de voorkeur geven aan korte distributiekanalen of rechtstreeks bij de lokale boer. Op die manier respecteert men zowel het product, de producent als de biodiversiteit.

Meer news

BeBiodiversity Invasieve uitheemse soorten – de bewustmakingscampagne voor reizigers

Invasieve uitheemse soorten – de bewustmakingscampagne voor reizigers

Stille invasie van invasieve uitheemse soorten   Roodbuikbuulbuul, nijlgans, amourgrondel, Amerikaans bezemgras, deze namen zeggen je waarschijnlijk helemaal niets … Dit zijn nochtans enkele van de 88 invasieve uitheemse dier- en plantensoorten die door de Europese Unie zijn gereglementeerd. Ondanks hun vrolijke namen vormen ze een aanzienlijke bedreiging voor onze biodiversiteit en de ecosystemen waarin we leven.

Lees meer
BeBiodiversity De Belgische delegatie op de COP Biodiversiteit

De Belgische delegatie op de COP Biodiversiteit

De biodiversiteit wordt bedreigd. Dat wist u waarschijnlijk al. Maar wist u dat er om de 2 jaar een biodiversiteits-COP (Conferenties van de Partijen) plaatsvindt? Tijdens zo’n COP onderhandelen ministers en experten samen over biodiversiteitskwesties en -doelstellingen. Vertegenwoordigers van ongeveer 200 landen zullen deze maand twee weken lang in Montreal, Canada, onderhandelen over nieuwe doelstellingen voor 2030 en proberen tot een definitief slotakkoord te komen. Ook België en haar delegatie zullen samen met de andere landen aan tafel zitten. België neemt de bescherming van de biodiversiteit zeer ernstig en heeft een sterke expertise ontwikkeld op internationaal niveau, ook via de Conferenties van de Partijen (COP).

Lees meer
BeBiodiversity Zijn onze huisdieren een gevaar voor de biodiversiteit?

Zijn onze huisdieren een gevaar voor de biodiversiteit?

Het is 6.10 u. ‘s morgens. Plots sluipt een intens spinnend geluid in je oor… Ze mag dan wel de schattigste zijn, maar nu is dat “snoezige poesje” in huis gewoon irritant… Liefkozingen, kopjes, paraderen, … alles om haar ultieme doel te bereiken: jou uit je bed krijgen om haar haar ontbijt te geven. Zit haar buikje vol, dan zie je haar niet meer tot de volgende maaltijd! Och, wat is het leven van een kat toch onnoemelijk zwaar!

Lees meer
BeBiodiversity Een duurzamere Vaderdag

Een duurzamere Vaderdag

Waarom zouden we, net als op andere feestdagen, onze vaderdagcadeaus niet een duurzamere draai geven? Het komt zelden voor dat cosmetische producten niet prominent aanwezig zijn in de Top 10 geschenkideeën voor deze feestdag. Hier is een lijst met ideeën voor een duurzame Vaderdag.

Lees meer
BeBiodiversity Belgische chocolade voor een betere wereld

Belgische chocolade voor een betere wereld

De Belgische overheid en de chocoladesector engageren zich om de producenten een eerlijke prijs te betalen en de ontbossing een halt toe te roepen. Zo lang de chocoladeproductie gepaard gaat met ontbossing, onfatsoenlijke lonen en kinderarbeid is ze niet duurzaam. Belgische fabrikanten, middenveld en overheid blijven niet bij de pakken zitten en werken aan duurzame chocolade, die goed is voor de mens en de biodiversiteit!

Lees meer
BeBiodiversity Vrouwen die zich inzetten voor de biodiversiteit door de geschiedenis heen

Vrouwen die zich inzetten voor de biodiversiteit door de geschiedenis heen

Gedurende eeuwen streefden vrouwen om de biologische diversiteit op aarde te behouden door hun gebruik van natuurlijke materialen bij het verrichten van bouwactiviteiten, het cultiveren, het kweken, het voeden en het genezen. Of zij nu hun werk of hun leven wijden aan een bepaalde soort of gebied, of aan de natuur in het algemeen, veel vrouwen zetten zich met moed en passie in voor de bescherming van de biodiversiteit en onze planeet. Over de hele wereld worden veel biodiversiteitsinitiatieven door vrouwen opgezet en gaan zij vaak hand in hand met de verdediging van individuele rechten. Op deze Internationale Vrouwendag grijpt BeBiodiversity de gelegenheid aan om een aantal van hen te vieren.

Lees meer
Ontdek al onze nieuwsberichten Ontdek al onze nieuwsberichten