SOS Bossen in nood
Bossen nemen op dit moment een derde van het aardoppervlak in. Ze zijn niet minder dan levensnoodzakelijk voor de mens: ze spelen een essentiële rol voor de zoetwatervoorraden, de biodiversiteit en de opslag van koolstof. Er zijn nog autochtone en plaatselijke gemeenschappen die in hun levensonderhoud voorzien dankzij die bossen. Bovendien zorgen bossen voor ons welzijn, ze inspireren onze verbeelding en ze geven ons mentale rust. Onze gezondheid hangt ook samen met de gezondheid van bossen; de huidige pandemie herinnert ons aan het belang van een goed ecologisch evenwicht om ons te beschermen tegen virussen.
Ondanks deze vele troeven zijn de bossen ernstig bedreigd door de geïmporteerde ontbossing. Het gaat dan om de invoer van producten en grondstoffen afkomstig van ontboste gronden of van verarmde natuurlijke bosecosystemen, buiten onze grenzen.[i] Soja, hout, houtskool, palmolie, cacao, rundvlees, zeldzame mineralen en metalen, enz. maken deel uit van deze geïmporteerde producten.
Ondanks internationale verdragen en verbintenissen van grote bedrijven voor de bescherming van bossen is de ontbossing in de tropische en subtropische gebieden tussen 2004 en 2017 verdubbeld, met een totaal van 82 miljoen hectare dat op 13 jaar tijd is verdwenen. Dit is ongeveer 27 keer de oppervlakte van België. Naast de grote bekende regio’s met boskap zoals Brazilië, het Congo-bekken en Indonesië wijst het laatste WWF-rapport 24 nieuwe fronten aan in Venezuela, Peru, West-Afrika, Ivoorkust en Gabon, die een verlies van 43 miljoen hectare bos vertegenwoordigen, dit is 52% van de totale ontbossing.
Oorzaken van de ontbossing
Landbouw en veeteelt zijn verantwoordelijk voor ongeveer drie vierde van het verlies aan tropisch woud. Illegale houtkap is een belangrijke bijkomende factor van de teloorgang van de bossen in de tropen, maar ook in het Noorden. Ook infrastructuurwerken, mijnbouw en landspeculatie werken ontbossing in de hand.[ii]
Ons land heeft een zware voetafdruk door de invoer van landbouw- en houtproducten. Volgens een rapport van het WWF zou een landbouwareaal van 10,4 miljoen hectare of 3 keer de oppervlakte van België nodig zijn voor de import van 7 grondstoffen: sojabonen, cacao, rundvlees (en leer), palmolie, koffie, rubber, en hout (en papier). 40% van deze gebieden bevinden zich in landen met een hoog risico op ontbossing, zoals Brazilië, Ivoorkust, Argentinië, Indonesië en Maleisië.[iii]
Zonder dat we het beseffen zijn bossen alledaagse consumptiegoederen geworden. Aan ons stukje chocolade, onze tas koffie of onze gehakte biefstuk kleeft een verdwenen bos. Het opsouperen van bossen heeft negatieve gevolgen voor de ecosystemen en de natuurlijke habitats.
Hoe kunnen we dit oplossen? Ontdek het in dit artikel.
[i] Nicolas Salin, verantwoordelijke samenwerking binnen de UICN, geïmporteerde ontbossing in samenwerking met het Franse Comité van de UICN, https://www.franceinter.fr/emissions/la-terre-au-carre/la-terre-au-carre-13-janvier-2021
[ii] WWF-België, “Geïmporteerde ontbossing: Tijd om ermee te kappen!”, 2019
[iii] WWF-ontbossingsrapport: 14 keer België verdwenen in 13 jaar | WWF
