Wereldwijd worden er jaarlijks 65 miljard dieren geslacht om aan onze vleesconsumptie te voldoen. Hoewel in Europa en de Verenigde Staten de consumptie van vlees stagneert of zelfs sinds enkele jaren afneemt[3], boomt de vleesconsumptie in andere delen van de wereld -bijvoorbeeld in China en Indië- als gevolg van de gestegen inkomens. De wereldproductie is tussen 1950 en 2000 zelfs vervijfvoudigd. In 2013 werd 309 miljoen ton vlees geproduceerd. Dit zou in 2050 kunnen oplopen tot 465 miljoen ton op een planeet met meer dan 9 miljard mensen[4].

Een dergelijke stijging van de vleesproductie heeft evenwel gevolgen voor de biodiversiteit en de menselijke gezondheid. De schade aan de ecosystemen wordt in het bijzonder veroorzaakt door de steeds intensievere veeteelt om aan de groeiende vraag naar rood vlees te voldoen: ontbossing voor de teelt van graangewassen voor diervoeder, water- en bodemvervuiling, uitstoot van broeikasgassen, dierenmishandeling, introductie van potentieel gevaarlijke chemische stoffen in de voedselketen (antibiotica, groeihormonen, enz.).

Ontbossing

De huidige vleesproductie zou verantwoordelijk zijn voor de vernietiging van 62% van de bossen en andere ecosystemen[5]. Voor de productie van 1 kg vlees is er immers tussen de 7 en 12 kg graan[6] nodig. Waardoor er ieder jaar wereldwijd miljoenen hectaren ontbost worden om tarwe, maïs of soja te planten als voedsel voor het vee. Overigens wordt 70% van de landbouwgrond vandaag gebruikt voor diervoeder, op Europees niveau gaat het om 65%[7].

Regenwouden zijn bijzonder bedreigde ecosystemen. Elke seconde wordt een halve hectare -de oppervlakte van een voetbalveld- regenwoud vernietigd, met als gevolg dat veel planten-, dier- en insectensoorten[8] verdwijnen.

Vervuiling en broeikasgassen

De intensieve veeteelt, die zeer veel water verbruikt (meer info hier), is ook een bron van nitraat- en forforvervuiling door het gebruik van mest en drijfmest. Niet-verwerkte rundermest zou verantwoordelijk zijn voor het ontstaan van meer dan 500 met stikstof verzadigde, dode gebieden in de oceanen[9]. Chemische bestrijdingsmiddelen en meststoffen verontreinigen de watergebieden en de bodems, die tegelijk verarmen.

Volgens de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties (FAO) zou de veeteelt verantwoordelijk zijn voor 20% van de broeikasgasemissies (gegevens 2017[10]) door de hoge uitstoot van methaan en stikstofmonoxide, met hogere emissies dan de transportsector.  Beide gassen zijn het gevolg van het gebruik van meststoffen voor gewassen en van de spijsvertering van herkauwers. Ze hebben een opwarmingspotentieel dat respectievelijk 25 en 300 keer hoger is dan dat van CO2[11]. Een studie in het Verenigd Koninkrijk toonde het grote verschil in broeikasgasemissies bij rundsvleesproductie tegenover tarweproductie, namelijk 16 kg equivalent CO² per kilo rundsvlees tegenover 0,8 kg equivalent CO² per kilo tarwe (Garnett 2009). In termen van broeikasgasemissies komt de “consumptie van een kilo rundsvlees in een gezin overeen met het gebruik van een auto over een afstand van 160 km” (Carlsson-Kanyama & González 2009).

De klimaatopwarming door deze broeikasgassen vormt echter een ernstige bedreiging voor de biodiversiteit en het evenwicht van de ecosystemen.

 

Hoe kan ik mijn voetafdruk verkleinen én mijn gezondheid verbeteren? Ontdek het in het artikel “Gezonder eten om de biodiversiteit te redden”